بیجک گمرکی چیست و چه کاربردی دارد؟

بیجک گمرکی چیست و چه کاربردی دارد؟ چه زمانی می‌توان از بیجک گمرکی استفاده کرد؟ چه شرکت‌ها یا اشخاصی در این زمینه خدمات ارائه می‌دهند؟ آیا برای ترخیص کالا از گمرک به بیجک نیاز داریم؟ و سایر سوالات مربوطه. ممکن است بسیاری از شما تجار و بازرگانان عزیز با اصطلاحات و سوالاتی از این قبیل در فعالیت تجاری خود مواجه شده باشید و شناخت کافی از قوانین و مفاهیم گمرکی موجود نداشته باشید؛ به همین دلیل لازم است علاوه بر برنامه ریزی و سرمایه کافی، با مدارک مهم ترخیص کالا همچون بیجک گمرکی و کاربرد آن به طور کامل آشنا شوید.

بیجک گمرکی به چه معناست؟

یکی از مهمترین مدارک مورد نیاز ترخیص کالا که باید از لحظه خروج کالا تا تخلیه آن در انبار گمرک همراه با راننده باشد، بیجک گمرکی است. این سند امکان ردگیری و پیگیری نیروی انتظامی برای جلوگیری از قاچاق و سواستفاده‌های قانونی را فراهم می‌کند و آشنایی با قوانین مربوطه برای هر تاجر و بازرگانی الزامی است.

معمولا بسیاری از افرادی که شروع به فعالیت در زمینه واردات و صادرات کالا می‌کنند، تصور می‌کنند تنها داشتن سرمایه کافی برای امور تجاری و بازرگانی کافی است؛ اما لازم است بدانید پیچیدگی‌های ترخیص کالا و تشریفات گمرکی به گونه‌ای است که حتما نیاز به آشنایی کامل و کمک ترخیص کار گمرکی خواهید داشت تا بتوانید از بروز خسارت و مسائل قانونی جلوگیری کنید.

از آنجا که سیستم گمرکی کمی تغییر کرده و امروزه بسیاری از امور گمرکی به صورت الکترونیکی در سامانه‌های مختلف صورت می‌گیرند، بیجک گمرکی هم یکی از مواردی است که کاربرد و عملکرد پروانه سبز سیستم سابق گمرک را دارد. همانطور که می‌دانید ترخیص کالا شامل سلسله مراتب مختلفی نظیر ارائه پروفرما، تنظیم اظهارنامه گمرکی و هماهنگی با شرکت حمل و نقل و انبار است که طی آخرین مراحل ترخیص کالا و جهت خروج محموله از گمرک، باید سندی تحت عنوان بیجک گمرکی را ارائه دهید. این سند در فعالیت‌هایی همچون واردات و صادرات کالا، ترانزیت و.. کاربرد دارد؛ بنابراین شناخت مزایا و نحوه دریافت آن بسیار حائز اهمیت است.

مراحل ترخیص کالا از گمرک

همانطور که اشاره کردیم بیجک یکی از مهمترین مدارک ترخیص کالا می‌باشد و در مراحل پایانی خروج محموله از گمرک کاربرد دارد. ترخیص کالا از گمرک فرایندی است که به تهیه اسناد و مدارک، اخذ مجوزهای ضروری ترخیص کالا ، پرداخت هزینه‌های گمرکی و حمل و انتقال بار نیاز دارد؛ بنابراین برای اینکه بتوانید با بیجک گمرکی بیشتر آشنا شوید، باید سایر مراحل و تشریفات گمرکی را بشناسید.

دریافت پروفرما، تهیه پکینگ لیست ، بیمه کردن محموله، تشکیل پرونده برای تخصیص ارز، هماهنگی و ارتباط با شرکت حمل و نقل، دریافت بارنامه، تکمیل اسناد، ثبت اطلاعات در سامانه تجارت، تنظیم اظهارنامه گمرکی، اخذ شماره کوتاژ و تعیین مسیر گمرکی، مراجعه به صندوق، انبارداری و خروج کالا، تمام مراحل اصلی و ضروری هستند که باید برای آزادسازی کالای خود انجام دهید و همچنین لازم است بیجک گمرکی را از لحظه خروج بار از انبار تا تخلیه در انبار با خود به همراه داشته باشید.

بیجک گمرکی چه کاربردی دارد؟

بیجک همان کاربرد و عملکرد پروانه سبز گمرکی را دارد و در زمینه حمل و انتقال و باربری میان شهری مورد استفاده قرار می‌گیرد. به دلیل گسترش و رواج استفاده از بیجک در کشور راننده، تحویل گیرنده کالا، شرکت باربری و فروشنده، کالا و تمام محتویات آن را به رسمیت می‌شناسند.

باید به این نکته توجه داشته باشید که با راه اندازی سامانه جامع انبارها، لازم است پس از خروج هر کالا از گمرک و دریافت بیجک دوباره به همان سامانه به نشانی www.nwms.ir مراجعه کنید تا برای همان شماره کوتاژ ارائه شده، اعلام وصول زده شود. اگر این عملیات را انجام ندهید، برای کوتاژ بعدی امکان صدور بیجک وجود نخواهد داشت.

 چنین قابلیتی برای کاهش قاچاق کالا و کنترل بیشتر کالاهای وارداتی ایجاد شده و توانسته نقش بسیار پررنگی را در مدیریت کالاهای وارداتی و صادراتی ایفا کند.

اطلاعات درج شده در بیجک گمرکی

به طور کلی مواردی که در بیجک گمرکی درج می‌شوند، به دو دسته تقسیم بندی می‌شوند. دسته اول مندرجات، اطلاعاتی هستند که هرکسی می‌تواند آنها را تفسیر کند و شامل مواردی همچون تاریخ صدور بیجک گمرکی، گمرک مبدا، گمرک مقصد، شماره سریال پروانه، شماره و مشخصات حمل کننده و بارکد می‌شوند.

دسته دوم اطلاعاتی هستند که توسط بارکد تفسیر می‌شوند و فقط دستگاه‌های ذیربط امکان خواندن آن را دارند. در این نوع بیجک گمرکی اطلاعاتی از سازمان های مربوطه را ثبت می‌شود که تمام مسئولان ترخیص کالا و نیروی انتظامی دسترسی به اطلاعات بارکد را خواهند داشت. این سازمان‌ها می‌توانند توسط بارکد اطلاعاتی درباره جزئیات کالا (نوع کالا، کشور ساخت، اسناد حمل کالا و..)، مراحل طی شده و مجوزهای دریافتی را جهت بررسی مشاهده کنند.

چه زمانی می‌توان بیجک گمرکی را دریافت کرد؟

بیجک گمرکی از جمله مدارک لازم ترخیص کالا از گمرک است که باید نسبت به دریافت آن در زمان‌های مشخصی اقدام کنید. از آنجا که صدور این سند به معنای پایان مراحل ترخیص کالا و تشریفات گمرکی است، لازم است پس از تعیین مسیر گمرکی زمان مناسب دریافت آن را بشناسید. بیجک گمرکی در مسیر سبز گمرکی پس از اخذ مجوز ترخیص، هنگام تشریفات صندوق و پرداخت هزینه‌هایی نظیر هزینه انبارداری و وزارت راه و در نهایت درب خروج گمرک صادر می‌گردد.

اگر لازم باشد کالا از مسیر قرمز گمرکی عبور کند، بیجک پس از انجام بازرسی‌ها، اخذ مجوزهای ضروری، کارشناسی، ارجاع به صندوق و پرداخت هزینه انبارداری و وزارت راه و در آخر درب خروج صادر خواهد شد و صدور آن در مسیر زرد گمرکی پس از  کسب مجوزهای لازم، کارشناسی‌ها، بازرسی‌ها، پرداخت هزینه ‌های انبارداری و در نهایت درب خروج گمرک صورت می‌گیرد.

قبض انبار با بیجک گمرکی چه تفاوتی دارد؟

این دو مورد از مدارک مورد نیاز ترخیص کالا از گمرک، از لحاظ اطلاعات درج شده یکسان هستند؛ اما در زمان به کارگیری و کاربرد تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند. هنگامی که صاحب کالا یا نماینده قانونی وی قصد دریافت محموله از انبار را جهت انجام امور و تشریفات گمرکی دارد، قبض انبار را از مسئول مربوطه دریافت می‌کند و این قبض به نوعی سند مالکیت صاحب کالا می‌باشد.

بیجک گمرکی را نیز صاحب کالا و نماینده قانونی او می‌توانند از اداره گمرک دریافت کنند؛ اما این سند برای تائید نهایی خروج کالا از گمرک صادر می‌شود و زمان و مکان صدور آن با قبض انبار تفاوت‌هایی دارد. پس از پرداخت تمام هزینه‌ها و دریافت آن می‌توانید کالای خود را جهت خروج از گمرک آماده کنید.

مشخصات درج شده در قبض انبار گمرکی

قبض انبار از دیگر مدارک مهم ترخیص کالا است که گاهی با بیجک گمرکی اشتباه گرفته می‌شود. همانطور که اشاره کردیم محتویات این دو سند شبیه به هم است و تفاوت آنها در کاربرد و زمان صدور می‌باشد. شماره ردیف دفتر انبار، کد بارنامه، کد قبض انبار و شماره انبار، مرز ورودی، نام و مشخصات صاحب کالا، علامت و نوع کالا، نوع و تعداد بسته، تاریخ تحویل کالا و وزن آن از جمله مواردی هستند که در قبض انبار جهت تحویل کالا به انبار گمرک درج می‌شوند.

نکاتی درباره بیجک گمرکی

تا اینجا به معنای بیجک گمرکی، کاربرد، زمان دریافت و اطلاعاتی که در آن درج می‌شوند پرداختیم؛ اما لازم است شیوه دریافت آن در صادرات کالا را هم بشناسید. هنگام صادرات کالا، صدور این سند می‌تواند به دو شیوه از طریق سامانه جامع گمرکی صورت بگیرد. از آنجا که در مسیر سبز و زرد گمرکی جهت صادرات بار به پلمپ ماشین نیازی نیست، می‌توان پس از انجام تشریفات ترخیص کالا و پرداخت هزینه‌های گمرکی، بیجک گمرکی را بدون نیاز به مراجعه حضوری، با افزودن اطلاعات کامیون و راننده و اخذ کد سفر از EPL دریافت کرد.

بازه زمانی فرآیند ترخیص کالا از گمرک

فرایند ترخیص محموله های تجاری وارداتی از گمرک، یکی از مهم ترین قسمت های تجارت بین المللی می باشد؛ اما با توجه به این مسئله که صاحب کالا و یا نماینده حقوقی آن باید مدارک و اسناد گوناگونی را برای این فرایند ترخیص کالا تهیه کند این فرایند پیچیده و دشوار شده است. گاهی ممکن است به دلیل نا آگاهی صاحبان کالا فرایند ترخیص محموله های تجاری از گمرک بسیار طولانی شود.

در صورتی که صاحبان کالا روند ترخیص محموله های تجاری خود از گمرک را به ترخیص کاران حرفه ای ما در گروه ایران ترخیص واگذار نمایند، این افراد با استفاده از مهارت، دانش و تجربه خود پروسه ترخیص کالا از گمرک را در کوتاه ترین زمان ممکن به پایان می رسانند. بازه زمانی فرایند ترخیص کالا توسط ترخیص کاران گروه ققنوس ترخیص به صورت زیر می باشد:

• بازه زمانی ترخیص بار هوایی بین 5 الی 10 روز می باشد.
• بازه زمانی ترخیص بار دریایی بین 10 تا 15 روز می باشد.
• بازه زمانی ترخیص بار زمینی بین 7 تا 10 روز می باشد.

انواع روش های ترخیص کالا ( دستی و الکترونیکی )

در گذشته روند ترخیص کالا به صورت دستی و کاملا سنتی انجام می شد. به این صورت که صاحبان کالا باید تک به تک مدارک مورد نیاز برای ترخیص کالا را با مراجعه حضوری به ارگان های مختلف به دست می آوردند، سپس در نوبت های طولانی منتظر بازرسی و در نهایت ترخیص محموله های تجاری خود از گمرک می ماندند؛ زیرا روند بازرسی محموله های تجاری در گمرک نیز به صورت دستی انجام می شد.

اما امروزه شیوه ترخیص کالا به صورت دستی تغییر کرده است و روند ترخیص کالا از گمرک به صورت الکترونیکی انجام می شود. امروزه صاحبان کالا، نمایندگان قانونی آن ها و یا ترخیص کاران ما در ققنوس ترخیص برای انجام فرایند ترخیص کالا و تهیه اسناد و مدارک گوناگون ابتدا به سامانه جامع امور گمرکی مراجعه می نمایند، در آنجا با ثبت تمامی اطلاعات مربوط به محموله های تجاری بسیاری از مدارک مورد نیاز را به صورت مستقیم و غیر مستقیم تهیه می نمایند.

امروزه نه تنها صاحبان کالا بلکه کارشناسان گمرک نیز برای بازرسی محموله های تجاری و تطبیق دادن آن ها با اطلاعات ارائه شده توسط تاجران از دستگاه های گوناگون به جای نیروی انسانی استفاده می کنند. این مسئله باعث سرعت بخشیدن به روند ترخیص کالا از گمرک خواهد شد.

تفاوت بیجک گمرکی با بارنامه

بیجیک گمرکی سندی همچون بارنامه می باشد که در هنگام حمل و نقل محموله های تجاری بین المللی از کشور مبداء تا کشور مقصد از آن استفاده می شود. همچنین در بیجیک همچون سند بارنامه اطلاعاتی چون نام راننده، اطلاعات صاحب بار، مقدار و وزن بار و.. درج می شود، اما تفاوت هایی وجود دارد که اجازه نمی دهد بیجیک گمرکی را با بارنامه یکی دانست. از جمله تفاوت های بیجیک گمرکی و بارنامه می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• از بیجیک زمانی استفاده می شود که محموله های تجاری چند تاجر توسط یک کانتینر حمل شود.
• از لحاظ قانونی بارنامه اعتبار بیشتری نسبت به بیجیک دارد.
• گاهی اوقات می توان برای تضمین بیشتر بارنامه را بیمه کرد، اما امکان بیمه کردن بیجیک وجود ندارد.
• معمولا از بیجیک برای حمل محموله های درون شهری استفاده می شود.
• و ….

کلام پایانی

بیجک گمرکی همانند سایر مدارک مورد نیاز ترخیص کالا همچون بارنامه، قبض انبار و پروفرما از اهمیت بسیار بالایی جهت خروج قانونی محموله از گمرک برخوردار است. این سند به نوعی مجوز خروج کالا از گمرک است و لازم است با شرایط و زمان صدور آن به خوبی آشنا باشید. همانطور که می‌دانید آشنایی با شیوه محاسبه هزینه‌ های گمرکی، مجوزهای ضروری و سایر تشریفات گمرکی برای هر تاجر و بازرگانی قبل از شروع فعالیت در زمینه واردات و صادرات کالا ضروری است؛ بنابراین از کمک ترخیص کاران و کارگزاران رسمی شرکت ققنوس ترخیص بهره مند شوید تا فعالیت تجاری موفقی داشته باشید.